Werkgevers zijn primair verantwoordelijk voor de arbeidsomstandigheden in de onderneming. Als een werknemer een ongeval krijgt of schade oploopt, kan dat onder de aansprakelijkheid van de werkgever vallen. Dit geldt ook als gewerkt wordt met uitzendkrachten, zzp’ers en stagiairs.
Voor ondersteuning bij het arbobeleid kunnen werkgevers kiezen tussen ondersteuning van een arbodienst (de vangnetregeling) of van één of meerdere arbodeskundigen (de maatwerkregeling). Elke werkgever in Nederland moet in samenwerking met de werknemer een basiscontract hebben afgesloten met een gecertificeerd bedrijfsarts of gecertificeerde arbodienst.
Met ‘biologische agentia’ worden verschillende micro-organismen bedoeld. Het zijn kleine organismen zoals virussen, bacteriën, schimmels of parasieten. Ze kunnen een infectie, allergie of vergiftiging veroorzaken. In een aantal beroepen komen werkenden dagelijks in aanraking met biologische agentia.
Iedere werknemer kan te maken krijgen met fysieke over- of onderbelasting. Fysieke overbelasting kan ontstaan als een werknemer de spieren en gewrichten in het lichaam te intensief gebruikt. Fysieke onderbelasting treedt op als de werknemer te weinig beweegt of te lang zit. Zowel fysieke over- als onderbelasting kan leiden tot gezondheidsklachten.
De ruimte en omgeving waarin werknemers werken en de apparatuur die ze gebruiken kunnen effect hebben op het lichaam. Op en koude of vochtige werkplek is het niet prettig werken en dit kan gezondheidsklachten veroorzaken. Net als een te warme werkplek of een ruimte waar weinig daglicht binnenkomt.
De meeste mensen brengen veel tijd door op de werkplek. Daarom is het belangrijk dat de inrichting van de werkplek voldoet aan de juiste veiligheids- en gezondheidseisen.
Er zijn verschillende deskundigen met ondersteunende rollen en regelingen die helpen bij de uitvoering van de regels van de Arbowet. Denk hierbij aan een preventiemedewerker of een arbodienst.
Een persoonlijk beschermingsmiddel (PBM) is een uitrusting die bestemd is om mensen te beschermen tegen een of meer risico’s die de veiligheid en gezondheid kunnen bedreigen.
Psychosociale arbeidsbelasting (PSA) heeft betrekking op stress die ontstaat als reactie op ongewenst gedrag en een te hoge werkdruk. De vormen van ongewenst gedrag pesten, agressie en geweld, discriminatie en (seksuele) intimidatie kunnen leiden tot lichamelijke, psychische en sociale klachten.
Alle werkenden hebben recht op een goed arbobeleid. Werkgevers zijn verantwoordelijk voor de veiligheid en gezondheid van medewerkers. Ze moeten hierbij voldoen aan een aantal verplichtingen uit de Arbowet. Niet alleen werkgevers, maar ook werknemers hebben plichten rondom gezond en veilig werken.
Het werken met gevaarlijke stoffen brengt aanzienlijke risico’s met zich mee voor de gezondheid en veiligheid van werknemers. Blootstelling aan schadelijke stoffen kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen, zoals ademhalingsaandoeningen, huidirritaties, of zelfs chronische ziekten.
Veiligheid op het werk draait niet alleen om werken met veilige en goedgekeurde middelen zoals machines. Veilig gedrag van werkenden is net zo belangrijk. De volgende (vaak verplichte) veiligheidsmaatregelen verhogen de veiligheid: heldere voorlichting, duidelijke werkinstructies, het juiste gebruik van middelen en regelmatig onderhoud en keuring.
Verzuim is een situatie waarin een werknemer tijdelijk of langdurig niet in staat is om zijn of haar werk te verrichten. Dit kan veroorzaakt worden door fysieke of mentale gezondheidsproblemen, maar ook door persoonlijke of sociale omstandigheden. Voor werkgevers en werknemers is het belangrijk om verzuim effectief te beheren en samen te werken aan een succesvolle terugkeer naar werk: het proces van re-integratie.
Bij het werken met gevaarlijke stoffen is veiligheid van levensbelang. Gevaarlijke stoffen zijn materialen die schadelijk kunnen zijn voor de gezondheid, het milieu of de veiligheid, zoals chemicaliën, oplosmiddelen, gassen en stoffen met giftige, brandbare of corrosieve eigenschappen. Werken met deze stoffen brengt risico’s met zich mee, zoals brand, explosies, vergiftiging of langdurige gezondheidsproblemen, waaronder ademhalingsaandoeningen, allergieën en zelfs kanker.